کتاب قدرت هنر

کتاب جدید بوریس گرویس مشکل و پتانسیل رابطه پیچیده هنر با قدرت را تصدیق می کند. هنر در جهان قدرت خاص خود را دارد و امروز به همان اندازه که در عرصه سیاست جنگ سرد بوده، در بازی قدرت سیاست جهانی نقش دارد. نظریه‌پرداز برجسته، بوریس گرویس، استدلال می‌کند که هنر به سختی کالایی ناتوان است که در معرض شمول و طرد شدن بازار هنر باشد. گرویس در قدرت هنر، هنر مدرن و معاصر را با توجه به کارکرد ایدئولوژیک آن بررسی می کند. گرویس می نویسد، هنر از دو طریق تولید و در معرض دید عموم قرار می گیرد – به عنوان کالا و به عنوان ابزار تبلیغات سیاسی. در صحنه هنر معاصر، توجه بسیار کمی به کارکرد دوم می شود. گرویس با استدلال برای گنجاندن هنر با انگیزه سیاسی در گفتمان هنر معاصر، هنر را در دوران توتالیتاریسم، سوسیالیسم و پسا کمونیسم تولید می‌کند. او همچنین جریان اصلی هنر غربی امروز را – که به نظر او بیشتر و بیشتر مطابق با هنجارهای تبلیغات ایدئولوژیک رفتار می کند – در نظر می گیرد: تولید و به نمایش گذاشته شده برای توده ها در نمایشگاه های بین المللی، دوسالانه ها و جشنواره ها. گرویس استدلال می‌کند که هنر معاصر قدرت خود را با تصاحب ژست‌های شمایل‌شکنی علیه خود نشان می‌دهد – با قرار دادن همزمان خود به عنوان یک تصویر و به عنوان نقد تصویر. گرویس در قدرت هنر به بررسی این تخصیص اساسی می‌پردازد که ابژه متناقض اثر هنری مدرن را تولید می‌کند.

قسمت هایی از کتاب قدرت هنر

اگر بخواهیم از توان مقاومت هنر در برابر فشار بیرونی سخن بگوییم باید ابتدا به این پرسش پاسخ دهیم که آیا هنر قلمرویی خاص خود دارد که سزاوار حفاظت باشد؟ خودآیینی هنر در بسیاری از بحث های نظری اخیر رد شده است. اگر این گفتمانها حقیقت داشته باشند هنر اصلا ممکن نیست منبعی برای مقاومت باشد در بهترین حالت میتوان از هنر برای طراحی و زیبایی شناختی سازی جنبشهای سیاسی مخالف و رهایی بخش موجود استفاده کرد. پس هنر در بهترین شرایط صرفا مکملی برای سیاست است. به نظر من پرسش مهم این است که آیا هنر قدرتی خاص خود دارد یا صرفا آرایه ی قدرتهای بیرونی است خواه قدرتهای سرکوبگر یا رهایی بخش؟ بنابراین گمان میکنم پرسش خودآیینی هنر پرسش محوری هر بحثی درباره ی رابطه ی هنر و مقاومت است و پاسخ من این است که آری میتوان از خود آیینی هنر سخن گفت؛ هنر حقیقتا دارای قدرتی مستقل برای مقاومت است.